پلیس فتا: طرح باینری حرکت روی لبه تبغ است

طرح باینری جوان ترین طرح بازپرداخت است که در سال 1989 توسط چند شرکت بازاریابی شبکه ای وارد عرصه این صنعت شد، اما به دلیل برخی ویژگی های خاص آن، جو سوءظن آمیزی را در میان مسئولان دولتی ناظر به طرح های بازپرداخت در سرتا سر دنیا ایجاد کرد که همین موضوع منجر به عدم استفاده از طرح توسط بسیاری از شرکت ها شده است. جفری بابنر، وکیل حقوقی و نویسنده کتاب آنچه باید بدانید، در توضیح این طرح می گوید: طرح باینری از همان اوایل دهه 1990 شروع بدی داشته است و بعد از گیر و دارهای حقوقی مربوط به آن دیگر رواج چندانی نداشته است. در کشور ما نیز به دلیل استفاده شرکت هرمی کوئست از آن و ویژگی های خاص این طرح که مشوق عضو گیری است، محدودیت در استفاده از آن وجود دارد. در این مقاله در ابتدا به معرفی ویژگی های طرح می پردازیم و در انتها معایب این طرح را که منجر به عدم اقبال آن شده است ذکر می نمائیم:
در این طرح هر بازاریاب دو نفر را مورد حمایت مستقیم خود قرار می دهد و آن دو نفر هم هر کدام دو نفر دیگر را وارد کرده و سازمان همینطور ادامه پیدا می کند. دو نفر مورد حمایت بازاریاب در دو بازوی او یعنی نزدیکترین سطح به او قرار می گیرند. هر بازاریابی که بیشتر از دو نفر را وارد مجموعه کند؛ باید آن ها را در زیر مجموعه دوبازوی خود، یعنی در سطحی غیر از سطح اول قرار دهد. در این طرح تمرکز بر روی تعداد سطوح قرار ندارد زیرا که پرداخت پورسانت بر مبنای ایجاد تعادل در بازوها صورت می گیرد؛ یعنی باید حجم فروش دو بازو در یک سطح متعادل قرار داشته باشد تا به بازاریابان پورسانت پرداخت شود، برای مثال اگر شما در یک بازوی خود 1000 دلار فروش داشته باشید و در بازوی دیگر نیز 1000 دلار، واجد صلاحیت دریافت پورسانت خواهید شد ولی اگر در یک بازو 1000 دلار فروش داشته باشید و در بازوی دیگر3000 دلار، برای 1000 دلار تعادل پورسانت دریافت خواهید کرد و 2000 دلار حجم مازاد شما خواهد بود. در یک طرح باینری منصفانه، این مازاد در حساب شما تا دوره پرداخت بعدی باقی خواهد ماند. در برخی از انواع طرح باینری بازاریابان به داشتن چند جایگاه تجاری تشویق می شوند تا در اصطلاح سرمایه گذاری بیشتری داشته باشند، این مدل به ظاهر فعالیتی مشابه با یک طرح هرمی را داراست به طوری که چندین شرکت استفاده کننده از آن توسط قانون گذاران لغو مجوز شده اند. در این طرح شرکت و توزیع کنندگان به جای فروش محصول بیشتر به تبلیغ و توسعه طرح تجاری شرکت (Plan) می پردازند. اغلب طرح هایی که در آن ها هر نفر فقط یکبار فروش انجام می دهد،ظاهر سازی و جوسازی بسیاری در جهت پوشاندن هرمی بودن طرح انجام می دهند.

نقاط ضعف طرح

برخی از کارشناسان یکی از ویژگی های این طرح را همکاری گروهی شکل گرفته در آن معرفی کرده اند که براساس آن افراد برای گسترش لایه های زیرینشان به سطوح زیر مجموعه خود در عضوگیری کمک می نمایند و ویژگی دیگر را رشد سریع طرح و درآمدزایی بالای آن معرفی کرده اند اما این ویژگی های مطرح شده در واقع نقطه ضعف طرح نیز محسوب می گردد؛ زیرا تلاش برای توسعه سریع طرح و دست یابی به درآمد بالا، بازاریابان را از رسالت اصلی حرفه که خرده فروشی محصولات است دور می نماید، مهمترین رکن درآمد زایی یک شرکت عضوگیری نیست بلکه فروش محصول است. حتی در برخی موارد دیده شده است که بابت معرفی افراد به طرح، پورسانت پرداخت می شود. همین امر فعالیت طرح را مشابه طرح های هرمی جلوه داده است.
مهمترین نقطه ضعف طرح باینری، اصل تعادل است. همان طور که اشاره کردیم در طرح باینری دریافت کمیسیون منوط به ایجاد تعادل در حجم فروش های انجام شده در دو بازوی فرد است. اگر یکی از بازوها کند حرکت کند یا اصلاً حرکت نکند ولی آن بازوی دیگر رشد سریعی داشته باشد و در اصطلاح به بازوی فراری تبدیل شود، کمیسیون پرداخت نخواهد شد. جف یکی از کارشناسان نتورک مارکتینگ می گوید:«اصل تعادل، چه بخواهیم قبول کنیم و چه نه، نتیجه اش این می شود که در برخی جاها در ازای کار سخت مزدی دریافت نمی کنید».

* این مطلب از ایران هشدار اخذ شده است.